Aktuari sebagai pegawai tertinggi kerajaan dari perkspektif sejarah dan era kemodenan

Abstract

Aktuarius adalah merupakan satu jawatan tertinggi kerajaan Empayar Rom Purba yang pada asalnya ditugaskan sebagai pencatat minit dalam Senat Rom. Masa berlalu dan peranan aktuarius terus berkembang sehingga ke zaman Empayar Rom Timur yang dikenali sebagai Empayar Bizantium. Peranan aktuarius di dalam kerajaan bukan sahaja terhad sebagai pengurus kewangan kerajaan tetapi turut terlibat dalam pengagihan gaji kepada tentera-tentera Rom, peruntukan ketenteraan serta membuat polisi dan dasar kerajaan. Sejarah latar belakang aktuarius yang telah wujud beribu tahun dahulu menunjukkan kepentingan ilmu aktuari dalam konteks sesebuah negara. Gelaran aktuari (yang diambil daripada perkataan aktuarius) dihidupkan kembali di sekitar abad ke-18 oleh seorang Ketua Pegawai Eksekutif bagi merujuk kepada jawatan beliau sebagai ahli matematik dalam sebuah syarikat insurans hayat. Seterusnya, ilmu aktuari terus berkembang dan diperlukan dalam pelbagai bidang termasuk di sektor awam apabila kerajaan di beberapa buah negara maju seperti Amerika Syarikat dan United Kingdom mula mewujudkan jawatan Aktuari Kerajaan yang memainkan peranan penting sebagai penasihat kepada kepimpinan negara dalam menggubal dasar dan polisi awam yang berkaitan dengan ekonomi dan sosial. Di Malaysia, di awal penubuhan Persekutuan Malaysia, seorang aktuari bertauliah dilantik dan Unit Perkhidmatan Aktuari diwujudkan di bawah Jabatan Perdana Menteri, tetapi malangnya selepas 50 tahun unit ini telah dijumudkan. Di era kemodenan ini, apabila negara-negara maju terus mengikhtiraf aktuari sebagai pegawai tertinggi kerajaan yang memainkan peranan penting dalam pembangunan negara, sebaliknya di Malaysia peranan aktuari telah diketepikan.